Strategia jako plan, proces planowania strategicznego – szkoła planistyczna – zarządzanie strategiczne 1/2

Strategia jako plan, proces planowania strategicznego – szkoła planistyczna - zarządzanie strategiczne, plan strategiczny firmy

Kiedy powstała: lata 60. XX wieku
Główni autorzy: Ansoff, Chandler, Andrews

Główne założenia:

• Organizacje dzięki budowaniu planów strategicznych mogą (i powinny) kształtować swoją przyszłość w racjonalny i uporządkowany sposób.
• 2W tworzeniu strategii najważniejszą rolę odgrywa naczelne kierownictwo (i jego perspektywa najbardziej się liczy). Pozostali uczestnicy organizacji to wykonawcy planów.
• Budowanie strategii jest zdyscyplinowanym, formalnym procesem
• Trzy główne instrumenty planowania strategicznego to:
  • Prognozowanie
  • Plany, programy, budżety
  • Analiza SWOT
• Efektem procesu planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia (mówiąca co, kto i jak ma zrobić).
  
  

Rozumienie strategii:
Strategia jest długookresowym planem działania. Stworzona została w toku procesu planowania strategicznego. Strategia jest zbiorem długofalowych celów i zadań oraz wynikających z nich przedsięwzięć realizacyjnych.

Ograniczenia podejścia:

• brak elastyczności planów,
• problemy w miarodajnym przewidywaniu przyszłości na podstawie analiz strategicznych,
• brak obiektywizmu zespołu tworzącego plan itp.),
  
  

Jednak w praktyce większość firm stosujących zarządzanie strategiczne nadal przygotowuje swoje strategie w postaci planów strategicznych i realizuje u siebie proces planowania strategicznego.

Strategia jako wzorzec – szkoła ewolucyjna

Kiedy powstała: przełom lat 70./80. XX wieku
Główni autorzy: Mintzberg, Lindbloom, Quinn

Główne założenia:

• Założenia szkoły planistycznej były błędne (np. dot. formalizacji procesu, nieomylności kierownictwa, prognozowania na podstawie przeszłości wynikającego z przekonania, że jutro będzie podobne do wczoraj)
• Szkoła planistyczna nie dopuszcza innowacyjności, naraża organizację na opór wobec zmian, a analityczny i sformalizowany charakter procesu planistycznego nie pozwala na stosowanie intuicji czy opieranie decyzji na szerokim doświadczeniu.

Rozumienie strategii:
Strategia jest procesem cząstkowych zmian, w trakcie których formuje się wzorzec działania powielany w czasie. Innymi słowy, nawet jeśli dziś stworzymy plan (strategię planową), nie zwalnia nas to z obserwacji otoczenia i firmy, i korygowania naszej strategii (tj. tworzenia strategii „samorzutnej”).

W efekcie, realizowana strategia może różnić się od pierwotnie zaplanowanej.
Budując strategię, kadra kierownicza świadomie wybiera te domeny rynkowo/produktowo/technologiczne, które firma może zdominować i trochę eksperymentuje „na boku”, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo katastrofalnych pomyłek i zwiększyć liczbę opcji działania na przyszłość.

Następnie, menedżerowie:

• zabierają się do załatwiania spraw pilnych,
• inicjują długofalowe działania, których konsekwencje nie są z góry do końca jasne ,
• reagują na nieoczekiwane zdarzenia w miarę ich pojawiania się ,
• wspierają programy, które odnoszą sukcesy (nawet jeśli w planie tego nie było) ,
• starają się minimalizować straty wynikające z błędnych decyzji (czyli np. „ubijają” nierokujące projekty we wczesnej fazie, nawet jeśli w planie było doprowadzenie ich do końca)
  
  

Ograniczenia podejścia:
Słabością szkoły ewolucyjnej jest bardzo silne założenie, że organizacje są w stanie się uczyć. Niestety, w wielu przypadkach tak nie jest, wobec czego swoboda w kształtowaniu strategii może raczej doprowadzić do chaosu i serii przypadkowych decyzji aniżeli pomóc dostosować założony plan do zmieniającej się rzeczywistości.