Dobry przywódca – czyli jaki?
Przywództwo i efektywnie kierowanie zespołem ludzi już dawno przestało być traktowane w kategorii przywileju przysługującego temu kto się do tej władzy „dorwał” albo „wepchnął” na stołek. Obecnie panującym dogmatem jest opinia, że efektywnym i osiągającym dobre efekty przywódcą może być jedynie osoba, która posiada cechy dobrego lidera. Zarządzanie zespołem to nie tyle przywilej, albo raczej nie tylko przywilej, ale także ogromna odpowiedzialność. Odpowiedzialność zarówno za powierzone nam – jako zespołowi – zadania, ale także odpowiedzialność za naszych podwładnych, za komfort ich pracy i za wykorzystanie ich wiedzy, umiejętności i potencjału, tak aby zarówno mogli się rozwijać w wymiarze indywidualnym wykonując powierzone im obowiązki, jak i aby mogli osiągać pożądane dla firmy efekty swojej pracy jako zespół.
Psychologia przywództwa oficjalnie stała się gałęzią nauki wpisującą się w zagadnienia związane z zarządzeniem, naukami społecznymi i psychologią zachowań ludzkich. Nic dziwnego, bo od tego kto i w jaki sposób zarządza zespołem zależą efekty jego pracy. Laicy albo osoby starszej daty bardzo często trywializują mówiąc, że „to żaden problem rozkazywać i rozdzielać zadania”. Nic bardziej mylnego! Prawdą jest, że zarządzania zasobami ludzkimi nie można nazywać problemem, ale jak najbardziej jest to odpowiedzialne zadanie, wymagające wysiłku, przemyślanych posunięć, nierzadko kreatywności oraz wznoszenia się ponad stereotypy tkwiące w naszych głowach. Dobry lider to osoba empatyczna, przyjacielska, to baczny obserwator, który widzi w ludziach ich potencjach – nie braki – i potrafi te dobre cechy w nich rozwijać, wykorzystując efekty dla dobra przedsiębiorstwa lub efektów pracy zespołu, którym kieruje.
Kultura organizacyjna oparta na terrorze, strachu czy też zwykłym „kolesiostwie” czyli osadzaniu na wyższych stanowiskach menadżerskich zaufanych ludzi, niezależnie od ich wiedzy i posiadanych kompetencji odeszła w niepamięć. I słusznie! A jeśli istnieją i funkcjonują wciąż przedsiębiorstwa i organizacje, w których funkcjonuje to jeśli nie zajdą w nich zmiany, nie należy im wróżyć długiej przyszłości. Będą borykać się, jeśli już się nie borykają, z problemami związanymi z ciągłą rotacją wśród pracowników, a co za tym idzie z problemami w zakresie zachowania ciągłości pracy na odpowiednim poziomie. Szczególnie biorąc pod uwagę obecną sytuację na rynku pacy, na którym już od jakiegoś czasu mamy do czynienie z tak zwanym zjawiskiem rynku pracownika. I nic nie wskazuje na to, aby ta tendencja miała się niebawem zmienić.
Obecnie, aby prowadzić biznes, lub też zarządzać jakąś jego częścią niejednokrotnie należy być fachowcem i specjalistą w swoim „fachu” i branży, ale także trzeba posiadać cechy przywódcy, naturalnego lidera, który umie przekonać do siebie zespół, stać się autorytetem dla grupy ludzie, którymi ma zarządzać. To połączenie twardych kompetencji wiedzy oraz miękkich kompetencji w zakresie zarządzania stanowi podstawę dla każdego kto chce aspirować do miana lidera. Dobry kierownik powinien potrafić jednoczyć pracowników i poprowadzić ich za sobą w każdej sytuacji, niezależnie od tego jak ciężka może okazać się realizacja powierzonego im zadania.
Współczesny menedżer musi być równocześnie niezwykle efektywny i „drapieżny” pod względem biznesowym, ale równocześnie zachowywać swoją wrażliwość społeczną, empatię i umiejętność postawienia się na miejscy swoich podwładnych. Przy tym wszystkim powinien zachować obiektywność i oceniać swoich podwładnych i ich wkład w realizację powierzanych im zadań w oparciu o obiektywne czynniki, nie zaś indywidulane uczucia i sympatię. Liczą się zatem zarówno nakierowanie na zysk i efekty, ale nie kosztem ludzi, o których komforcie i samopoczuciu nie wolno zapominać. To właśnie zasoby ludzkie są największą wartością każdej organizacji.
I choć duża część z wymienianych cech w zestawieniu przy pobieżnej analizie brzmi jak atrybuty wzajemnie wykluczające się to właśnie dopiero tak skomplikowana układanka zasługuje na miano „dobrego” przywódcy.
Kształcenie się w tym kierunku i posiadanie kadry menadżerskie cechującej się tymi atrybutami jest konieczne jeśli chcemy, aby przedsiębiorstwo mogło sprawnie i efektywnie działać i rozwijać się i spełniać standardy na miarę XXI wieku.