Zakazana Psychologia

Bardzo ważną rolę w naszym życiu odgrywają nauki społeczne. To dzięki nim jesteśmy w stanie zrozumieć przyczyny i skutki pewnych zachowań ludzkich i zmierzyć się z otaczającą nas rzeczywistością. Tomasz Witkowski postawił sobie za cel ukazanie ciemnej strony tej nauki – książka odkrywa przed nami naukowe oszustwa, przez które wiele osób doznaje jeszcze większego cierpienia, zamiast otrzymania odpowiedniej pomocy. Może mieć to nieodwracalne skutki na ich psychice, dlatego autor nawołuje do tego, aby o tych nawet najciemniejszych zakamarkach mówić głośno.

W swojej książce Tomasz Witkowski opisuje te obszary psychologii, które nie są wszystkim tak dobrze znane i same wymagają leczenia. Kształtuje obraz współczesnej psychologii, odkrywając jej największe tajemnice. Dawniej za najbardziej tajemnicze dziedziny nauki uznawało się alchemię, czy astrologię. Dziś, pomimo licznych źródeł i książek, to właśnie psychologia owiana jest mgiełką tajemniczości. To nauka o umyśle człowieka, a psychologowie uznawani są za osoby, które potrafią w nim czytać. Wiąże się to z narodzinami pseudonauki, a autor pokazuje nam, że zarówno pseudonauka, jak i pseudoterapie tak naprawdę nie mają żadnych podstaw. Opisuje, jak powstaje psychobiznes oraz obnaża wszystkie błędy i nadużycia z zakresu psychologii akademickiej. Wiele osób jest wręcz przerażonych po lekturze książki, zdając sobie sprawę z tylu złych i niewidocznych gołym okiem aspektów nauki.

Książka składa się z trzech rozdziałów: „Niektóre grzechy psychologii akademickiej”, „W odbitym blasku empirii – grzechy terapeutów” oraz „Poza wszelką kontrolą – psychobiznes”. Na samym początku autor próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie „jak i dlaczego powstała nauka”. Całość książki wzbogacona jest o liczne humorystyczne rysunki i grafiki. Tematy zostały ułożone chronologicznie, poczynając od tych historycznych, aż po współczesne. Elementem łączącym ze sobą wszystkie części książki jest motyw wskazywania i ujawniania wszelkich przejawów nieuczciwości w dziedzinie psychologii, a szczególnie w psychoterapii. Autor, przez dogłębną analizę poszczególnych zdarzeń, dąży do tego, aby udowodnić czytelnikowi, dlaczego psychoterapia powinna przestać istnieć.

W pierwszej części książki Witkowski porusza tematy związane między innymi z fabrykowaniem danych i nieodpowiednim przechowywaniem poufnych materiałów oraz to, jak w bezkarny sposób naukowcy mogą te czynności wykonywać, nie napotykając na żadne problemy ze strony prawa. W części drugiej autor skupia się na psychoterapii, krytykując freudowską analizę. Zarzuca jej, że nie ma żadnych podstaw naukowych, a jej skuteczność nigdy nie została potwierdzona. Ostatni rozdział poświęcony jest wprowadzaniu terapii pseudonaukowych do praktyki. Opisano również kontrowersyjną sytuację związaną z publikacją autora w czasopiśmie „Charaktery”.

Książka została napisana ciekawym, publicystyczno-naukowym językiem z elementami reportażu. W Dodatku do niej przestawiony został sprzeciw Witkowskiego i innych naukowców wobec traktowania przez Ministerstwo Pracy astrologów czy wróżbitów tak samo jak psychologów.

Dlaczego jest to psychologia „zakazana”? Ponieważ autor skupia się na zdarzeniach i faktach, których nikt nie umieściłby w podręczniku do psychologii czy czasopiśmie popularnonaukowym. Niewiele osób jest w stanie poruszyć te tematy, a większość z nich chciałaby je puścić w zapomnienie. Książka składa się z wyników badań i doświadczeń przeprowadzonych przez samego autora. Uważa, że tworzą ją ludzie i instytucje, głównie przez swoje reakcje na opisywane tam zdarzenia.