Kryteria oceny pracownika
Systematyczne przeprowadzanie oceny pracowników od lat jest standardem w rozwiniętych organizacjach, a i mniejsze firmy coraz chętniej sięgają po to narzędzie sprawdzania poziomu pracy. O czym należy pamiętać, jakie powinny być kryteria takiej oceny i jak sprawić, aby przełożyła się ona na poprawę działania przedsiębiorstwa?

Systematyczne przeprowadzanie oceny pracowników od lat jest standardem w rozwiniętych organizacjach, a i mniejsze firmy coraz chętniej sięgają po to narzędzie sprawdzania poziomu pracy. O czym należy pamiętać, jakie powinny być kryteria takiej oceny i jak sprawić, aby przełożyła się ona na poprawę działania przedsiębiorstwa?
Po co to komu, czyli funkcje oceny pracownika
Zanim przystąpi się do procesu oceniania, należy dokładnie określić cel, któremu działanie to będzie służyć. Ułatwi to późniejszy dobór stosownych kryteriów i technik. Czemu zatem może służyć taka ocena? Jednym z najczęstszych zamiarów jest chęć sprawdzenia przydatności danego pracownika do pracy na konkretnym stanowisku oraz stopnia, w jakim wywiązuje się on ze swych obowiązków. Dzięki temu pracodawca otrzymuje czytelną informację, czy, przykładowo, nagrodzić daną osobę podwyżką, czy też niekoniecznie. Innym częstym celem jest funkcja decyzyjna, która może pomóc w wytypowaniu osoby do zwolnienia, jeśli wystąpi taka konieczność kadrowa. Niekiedy ocena pozwala na sprawdzenie skuteczności szkoleń, które przeprowadzano w firmie.
ZOBACZ NASZE SZKOLENIA:
Jak rozpoznawać potrzeby pracowników i skutecznie ich motywować? Zapraszamy HR i liderów na szkolenia HR. Zobacz też: szkolenie zarządzanie ludźmi, szkolenia managerskie.Kryteria, które należy wziąć pod uwagę
Jak już wspomniano, kryteria dobiera się w odniesieniu do celu, który przyświeca procesowi oceniania pracownika. Jeśli ma on służyć wyłonieniu przyszłego pracownika spośród grona kandydatów, którzy nadesłali swoje aplikacje do firmy, należy zwrócić uwagę na posiadane wykształcenie, ukończone kursy, doświadczenie zawodowe oraz posiadane umiejętności i predyspozycje. Raczej oczywistym jest, że na stanowisko, które wymaga częstych podróży służbowych i bezpośredniego kontaktu z klientem, bardziej nada się osoba szybko nawiązująca relacje i posiadająca czynne prawo jazdy, niż ktoś nieśmiały, lękający się obcych ludzi i dopiero mający w planach zrobienia prawa jazdy. Podobnie rzecz ma się w przypadku wyłonienia nowego kierownika grupy, gdzie najpierw zweryfikować trzeba czyjeś kompetencje w zarządzaniu zespołem oraz umiejętność pracy w stresie.
Jedna z najistotniejszych funkcji, jaka nierozerwalnie związana jest z procesem zarządzania, to ocena pracowników. Pracodawcy oceniając pracownia posługują się przy tym odpowiednio wcześniej ustalonymi kryteriami, które mogą być ogólnie przyjęte bądź też dowolnie przez pracodawcę ustalone, w zgodzie z jego potrzebami i oczekiwaniami wobec pracowników, których zatrudnia w swoim przedsiębiorstwie.
Ocenie przez pracodawcę zawsze podlega wiele, często niezwykle różnorodnych czynników.
Najczęściej jednak przyjmowane do oceny są:
- kryteria kwalifikacyjne,
- kryteria efektywnościowe,
- kryteria osobowościowe,
- kryteria behawioralne.
Jeśli chodzi o kryteria kwalifikacyjne, to uzależnione są one w najwyższym stopniu od charakterystyki danego stanowiska pracy, dlatego w przypadku wielu przedsiębiorców mogą się bardzo pomiędzy sobą różnić.
Za kryteria kwalifikacyjne stosowane zdecydowanie najczęściej, niezależnie od stanowiska zajmowanego przez danego pracownika można uznać:
- wykształcenie,
- przebyte kursy oraz szkolenia,
- umiejętności pozyskiwane w czasie pracy na stanowisku podlegającym ocenie.
Kryteria oceny pracowników bardzo często wykorzystywane s ado przyznawania premii w odpowiedniej wysokości. Dlatego bardzo ważne jest, aby mogły być one w odpowiedni sposób mierzalne.
Najprościej sytuacja wygląda przy kryteriach efektywnościowych, czyli:
- wartość sprzedaży,
- osiągnięty dzięki pracy pracownika zysk.
Kryteria behawioralne natomiast wykorzystywane są przede wszystkim wtedy, gdy praca pracowników przedsiębiorstwa dość znacząco wpływa na wizerunek firmy.
Tu za postawę oceny pracownia uznać można przede wszystkim jego:
- lojalność,
- wytrwałość,
- gotowość do podjęcia działań do samodoskonalenia i ciągłego podnoszenia kwalifikacji,
- stosunek do klientów (zarówno obecnych, jam o tych którzy mogliby po odpowiednim (podejściem do nich rozpocząć współpracę z danym przedsiębiorstwem).
Zdarzają się również sytuacje, w których to kryteria osobowościowe ostatecznie decydują o awansie czy premii dla danego pracownika.
Systematyczna ocena pracowników, to niezmiernie istotna sprawa. Każdy manager przynajmniej raz w roku powinien dokonywać takiej oceny. Pozwoli ona na określenie stopnia zaangażowania pracownika w wykonywane obowiązki, a także, porównując wyniki na przestrzeni dłuższego czasu można będzie określić progres bądź regres każdej z zatrudnionych osób.
Ocena powinna być jak najbardziej obiektywna, nie ma w tym przypadku miejsca na indywidualne sympatie bądź antypatie. Jedynie ocena dokonana w sposób w pełni rzetelny pozwoli wyciągnąć właściwe wnioski. O sposobach i metodach oceny pracowników można posłuchać na specjalistycznych szkoleniach skierowanych do kadry managerskiej.
Metodyka oceny pracowników w firmie
Każdego z zatrudnionych pracowników można oceniać pod trzema kątami – ze względu na efektywność jego pracy, posiadaną wiedzę i umiejętności, a także w zależności od jego relacji z innymi pracownikami oraz z przełożonymi. Według standardowego modelu, całościowa ocena pracownika powinna zawierać wszystkie trzy wymienione wyżej elementy. Należy pamiętać o tym, że jeżeli z któregoś z nich się zrezygnuje, to konsekwentnie taki model oceny należy stosować w przypadku wszystkich pracowników, inaczej wyniki będą niemiarodajne.
Wiedza, efektywność oraz relacje w grupie
Ocena pracownika na podstawie posiadanej wiedzy czy umiejętności jest stosunkowo prosta. Jest to suma wszystkich umiejętności, które podnoszą wartość danej osoby w oczach pracodawcy. Może to być przykładowo wykształcenie kierunkowe, dodatkowe kursy czy też biegłe posługiwanie się językami obcymi. Jeżeli chodzi o efektywność działań, to w tym przypadku mierzy się przede wszystkim efekty pracy uzyskane w określonym przedziale czasowym.
Takim miernikiem może być chociażby wielkość zysków dla firmy jakie zostały wygenerowane przez konkretnego pracownika. Ostatnim elementem oceny pracownika jest kryterium behawioralne. Chodzi w tym przypadku o zespół cech osobowościowych, które przekładają się na jakość pracy – można brać pod uwagę chociażby sumienność czy systematyczność pracownika.
Po co to komu, czyli funkcje oceny pracownika
Kryteria, które należy wziąć pod uwagę
Raczej oczywistym jest, że na stanowisko, które wymaga częstych podróży służbowych i bezpośredniego kontaktu z klientem, bardziej nada się osoba szybko nawiązująca relacje i posiadająca czynne prawo jazdy, niż ktoś nieśmiały, lękający się obcych ludzi i dopiero mający w planach zrobienia prawa jazdy.
Podobnie rzecz ma się w przypadku wyłonienia nowego kierownika grupy, gdzie najpierw zweryfikować trzeba czyjeś kompetencje w zarządzaniu zespołem oraz umiejętność pracy w stresie.
- 800 pigułek wiedzy
- 40 filmów edukacyjnych
- ~14h nagrań raportów w wersji audiobook i wiele więcej