CLIMB – czy każdy może być liderem?

Czy dobry menadżer musi być przywódcą?

Teoretyk zarządzania Peter Drucker, autor książki „Praktyka zarządzania” często podkreślał, że są osoby, które mają większe predyspozycje ( wynikające z charakteru, temperamentu i cech intelektualnych) do bycia liderem niż inne. Drucker nie wierzył, że cechy prawdziwie przywódcze można w sobie wypracować - „z tym po prostu trzeba się urodzić”.

Inni znani eksperci od zarządzania, choćby John Kotter, tezy Druckera poddawali w wątpliwość i przekonywali, że bycia liderem można się nauczyć. Poza tym, powszechnie uważa się, że nie trzeba być obdarzonym wielką charyzmą, żeby zarządzać firmą.

Przywódca i zarządzanie firmą

Warto zastanowić się, kim jest przywódca. Jakim sposobem bycia i działania wyróżnia się taka jednostka?

Przywódca to:

• wizjoner
• człowiek obdarzony charyzmą
• ktoś, kto kreśli ogólne plany rozwoju, bez skupiania się na detalach
• ktoś, za kim idą zwolennicy.
  
  

Lider/przywódca to osoba, która wskazuje kierunek działania, inspiruje, patrzy zawsze dalej niż inni. Jednak często nie przejmuje się detalami czy szczegółami wykonywanych zadań. Procedury go denerwują, a codzienne obowiązki traktuje jako zło konieczne. Te czynności często zrzuca na barki swoich podwładnych lub zwolenników.

Według powyższych kryteriów wielu menadżerów jest urodzonymi przywódcami. Z pewnością kimś takim był Steve Jobs, a z obecnie działających można wskazać Elona Muska. Jednak praca menadżera to też ogrom zadań związanych z zarządzaniem.

A zarządzanie to przede wszystkim:

• administrowanie
• podejmowanie codziennie dziesiątek, często drobnych decyzji,
• ustalanie harmonogramów,
• przygotowywanie dokumentów,
• nadzór nad rozliczeniami.
  
  

Dobry menadżer nie musi być charyzmatycznym liderem, ale musi wykazywać się świetną organizacją pracy, dokładnością i skrupulatnością. Jego działania opierają się na procedurach i zasadach korporacyjnych. Sprawne poruszanie się w gąszczu przepisów, kalendarz wypełniony spotkaniami biznesowymi, rozwiązywanie bieżących problemów czy udzielanie instrukcji podwładnym - to codzienność menadżera.

Jak widać różnice między przywództwem a zarządzaniem istnieją. Jednak dobrze by było, żeby zarządzający firmą mieli w sobie choć odrobinę charyzmy lidera. Czy bycia przywódcą można się nauczyć?

Czym jest CLIMB?

Firma szkoleniowo-doradcza AchieveGlobal przeprowadziła w ostatnich latach badania, które wykazały, że posiadanie umiejętności przywódczych przez pracowników wszystkich szczebli zwiększa efektywność przedsiębiorstwa.

Jeżeli pracownik posiada cechy lidera lepiej poradzi sobie w sytuacjach wymagających:

• podjęcia inicjatywy,
• przejęcia kontroli nad sytuacją,
• wprowadzenia zmian w dotychczasowym sposobie działania.
  
  

Dzięki badaniom AchieveGlobal wyróżniło 17 kompetencji, którymi powinien charakteryzować się prawdziwy lider:

• Tworzenie i przekazywanie wizji.
• Dokonywanie zmian niezbędnych do realizacji wizji.
• Reagowanie na potrzeby klienta.
• Wspieranie działań poszczególnych pracowników.
• Wspieranie działań zespołowych.
• Dzielenie się informacjami.
• Rozwiązywanie problemów, podejmowanie decyzji.
• Zarządzanie procesami przebiegającymi przez różne działy.
• Umiejętności techniczne.
• Zarządzanie projektami.
• Zarządzanie czasem i zasobami.
• Podejmowanie inicjatyw wykraczających poza określony zakres obowiązków.
• Branie odpowiedzialności za siebie i swój zespół.
• Kontrola emocji.
• Przestrzeganie etyki zawodowej.
• Okazywanie zrozumienia.
• Prowadzenie wiarygodnych prezentacji.
  
  

Te kompetencje przyporządkowano pięciu strategiom działania, które poprawiają efektywność wykonywanej pracy.

Strategie te nazwano  modelem CLIMB: Create - Let - Involve - Manage - Build.

Create
Kreowanie pozytywnych wizji i wartości. Lider powinien mieć ( wykształcić w sobie) umiejętność pokonywania przeszkód. Nie może być również zamknięty na zmiany, nowe pomysły, czy spojrzenie na sprawy z zupełnie innego punktu widzenia. Jednym zdaniem: powinien mieć otwartą głowę i pozytywny stosunek do rzeczywistości. To również spowoduje, że atmosfera w pracy będzie energetyczna i twórcza.

Konkretne działania lidera w tym obszarze powinny wyglądać następująco:

• budowanie optymistycznej atmosfery w pracy,
• wygłaszanie pozytywnych opinii o firmie i jej przyszłości,
• pomagania współpracownikom w zidentyfikowaniu swojego miejsca w przedsiębiorstwie oraz określeniu celów zawodowych,
• rozwijanie projektów zawodowych, mimo pojawiających się trudności,
• dokonywanie niezbędnych korekt w trakcie realizowania projektu.
  
  

Let
Ta strategia zwraca uwagę na klienta. Przywódca, nawet jeżeli bezpośrednio nie ma kontaktu z klientami, powinien pamiętać, że to ich opinia i ich stosunek do firmy jest najważniejszy. Wszystkie jego działania, związane z produktem czy usługą, którą oferuje przedsiębiorstwo powinny brać pod uwagę ocenę klienta końcowego.

Działania lidera w tym zakresie to:

• jasne wyrażanie opinii na temat produktów lub usług oferowanych przez przedsiębiorstwo,
• dzielenie się ze współpracownikami ( podwładnymi, ale i osobami zarządzającymi firmą) swoimi przemyśleniami na temat potrzeb klientów,
• rozwijanie i uczestniczenie w pracach budujących standardy obsługi klientów.
  
  

Involve
Zaangażowanie. Tego wymaga się nie tylko od lidera, ale również jego współpracowników i podwładnych. Co więcej, każdy lider jest zobowiązany do wspierania pracowników, budowania w nich motywacji do pracy i pomaganiu w rozwiązywaniu problemów.

Lider, pragnąc realizować w swojej pracy ten zakres obowiązków powinien:

• słuchać innych,
• przekazywać otoczeniu niezbędne informacje,
• wykorzystywać każdą okazję do wyrażania uznania za dobrze wykonaną pracę,
• być cierpliwym w kontaktach ze współpracownikami,
• dostosowywać się do różnych stylów działania.
  
  

Menage
W tym punkcie chodzi o zarządzanie poziome. Nie chodzi o relacje szef-podwładny, o przekazywanie poleceń, ale o relacje między pracownikami na podobnych stanowiskach. Rzecz w tym, aby wspólnie z innymi dbać o jak najlepszą organizację pracy i płynny przebieg operacji zachodzących w firmie.

Działania charakterystyczne dla przywódcy to:

• analizowanie występujących dysfunkcjonalności przez pryzmat działania całej firmy (rezygnowanie z postawy „to nie moja sprawa”),
• szukanie możliwości usprawnienia kooperacji między poszczególnymi działami firmy,
• otwartość na zgłaszane przez współpracowników uwagi,
• rozsądne wykorzystywanie czasu swojego i innych:
  
  • pomaganie innym w szukaniu usprawnień przy wykonywaniu rutynowych czynności
  • wykonywanie swoich obowiązków, tak, żeby nie utrudniać pracy innym
  • nie marnowanie czasu swojego i innych przez to np. że jest się nieprzygotowanym do spotkania, czy od dawna planowanych działań
  • zapobieganie sytuacjom dublowania się pracy różnych osób.
    
    

Build
Budowanie swojej reputacji i wiarygodności wśród współpracowników. Bycie dla nich punktem odniesienia i wzorem. Branie na siebie odpowiedzialności, a nie zrzucanie jej na barki innych.

Lider pokazuje to poprzez następujące działania:

• wypowiadanie się w sposób rzeczowy i klarowny,
• nie ukrywanie swoich poglądów na tematy zawodowe,
• przekazywanie nawet niespecjalnie popularnych decyzji,
• robienie tego, co jest zasadne w danej sytuacji, a nie tego, co jest najłatwiejsze,
• przyznawanie się do błędów,
• udzielanie wsparcia potrzebującym tego współpracownikom,
• realizowanie zobowiązań,
• nieukrywanie ważnych informacji,
• pokazywanie konsekwencji w działaniu,
• sprawiedliwą ocenę podwładnych,
• nieprzypisywanie sobie cudzych zasług.
  
  

Przywództwa można się nauczyć

CLIMB nie tylko celnie identyfikuje kompetencje, którymi powinien wykazywać się prawdziwy lider, ale również udowadnia, że przywództwa można się nauczyć. W takim ujęciu lider nie jest jakimś niezwykłym „pomazańcem bożym”, ale człowiekiem świadomym tego, co jest w jego pracy najważniejsze, a także jakie relacje powinien budować ze swoimi współpracownikami.